Наскрозь

Адзінае выяўляецца трысьветам змыслу, явы і чыну. Змысел утварае неба, хуткую і тонкую здоль слыху, абсяг Таго, прастору імені. Ява ўтварае зямлю, трывалую і доўгую здоль зроку, абсяг Гэтага, прастору вобразу. Чын, раскрыты змыслам і явай, утварае абсяг паміж, здоль дотыку і руху, прастору чыну, вецер, што вее скрозь сьветы.

Чын (karman) арэ зямлю явы, кідае ў поле (kṣetra) вобразаў семя (bīja) змыслу, і пад промнямі сонца і кроплямі хмараў з уробленага поля ўзрастае (vipāka) плён (phala). Знаўца поля (kṣetrajña), араты, вяртае плён чыну аброкам (yajña) небу, і здаволены астачай (śiṣṭa), застаецца нязьвязным. Такі чын у коле аброку завецца культурай (saṃskṛti). yajñaśiṣṭāśinaḥ santo mucyante sarvakilbiṣaiḥ - "Праведныя, што зьядаюць астачу аброку, вызваўляюцца ад усіх заганаў" (Бгаґавад-Ґі̄та̄ 3.13).

Чын папярэднічае яве, выяўляецца явай, але нязводны да явы. Ява не зьяўляецца змыслам чыну, але толькі яго вынікам. Змыслам чыну зьяўляецца аброк, што вяртае яву змыслу па кругу дару. Чын ня дзеля плёну чыну, явы, застаецца свабодным ад закону гэтай працяглай і трывалай здолі, адбываючыся наскрозь, неапасродкавана ў празрыстай першасьці свабоды. karmaṇy evādhikāras te mā phaleṣu kadācana, mā karmaphalahetur bhūr mā te saṅgostv akarmaṇi - "Твая ўлада толькі над чынам, ніколі над плёнам чыну, плёнам ня будзь абумоўны, нячынам ня будзь зьвязаны"  (Бгаґавад-Ґі̄та̄ 2-47).

Чын, які ставіць яву сваім цэлем, стаецца абумоўленым законамі явы і трапляе пад уладу яе даўгіх ланцугоў прычынаў і наступстваў. yajñārthāt karmaṇo'nyatra lokoyaṃ karmabandhanaḥ - "Ад чыну, што не для аброку, сьвет гэты зьвязаны чынам" (Бгаґавад-Ґі̄та̄ 3.9)Пазбыты свайго праўдзівага змыслу, прыняўшы за змысел яго выяву, ён усё больш апасродкуецца, ліючы ваду сваёй сілы на жорны ўласнай няволі.

Чын дзеля плёну чыну, чын не дзеля аброку, вымыкае чыньніка з адзінага скразнога сьвету свабоды. evaṃ pravartitaṃ cakraṃ nānuvartayatīha yaḥ, aghāyur indriyārāmo moghaṃ pārtha sa jīvati - "Хто так закручонага кола кручэньня далей ня доўжыць, зламысны, здаволя здоляў, дарэмна жыве ён, Па̄ртха" (Бгаґавад-Ґі̄та̄, 3-16).

Дзеля таго каб дасягнуць аднаго, трэба зрабіць другое, а для другога трэцяе - такая прычыннасьць абумоўленага явай чыну. Каб апынуцца ў гасподзе, неабходна ўзьняцца па сходах, адчыніць дзьверы. Уява прадказвае доўгі вобразны алгарытм дасягненьня цэлю, тым часам як ён можа быць дасягнуты непасрэдна і адразу. Магчыма адразу апынуцца ля цэлю, бо выява няўладна над тым, што яна выяўляе.

Імя і вобраз зьяўляюцца імем і вобразам чыну. Тое, што доўга і пасьлядоўна ў прасторы явы, імгненна і адначасова ў прасторы змыслу. Чын, вольны ад служэньня яве, вярнуўшы змысел аброку, стаецца скразным і непасрэдным, неабумоўленым прычыннасьцю працягласьці і прасторы. sthūla-svarūpa-sūkṣma-anvaya-arthavattva-saṃyamād bhūta-jayaḥ. tato 'ṇimādi-prādurbhāvaḥ kāya-saṃpat tad-dharma-anabhighātaś ca - "Ад авалоданьня змысьловасьцю сувязі тонкай і грубай явы адбываецца перамога (вялікага) быцьця. Адгэтуль узьнікненьне зьмяншэньня і іншых здольнасьцяў, набыцьцё (ўсякага) цела і непашкоднасьць яго прыроды" (Пат̣аньджалі. Йоґа-сӯтры, 3.44-45)

śraddhayāgniḥ samidhyate śraddhaya huyate haviḥ - "Верай запальваецца агонь, верай абракаецца аброк" (Р̣г-веда 10.151.1). Вера стаіць напачатку мовы, злучаючы прасторы явы і змыслу, прасягаючы ўвесь трысьвет. ahám evá vā́ta iva prá vāmy ārábhamāṇā bhúvanāni víśvā, paró divā́ pará enā́ pṛthivyaítā́vatī mahinā́ sám babhūva - "Я нібы вецер вею, рушачы ўсе сусьветы, больш за неба, больш за зямлю, магутой такая паўстала" (Рг-веда, 10.125.8).

yā niśā sarvabhūtānāṃ tasyāṃ jāgarti saṃyamī - "Што ноч дзеля ўсіх істотаў, у тым самаўладны чуйны" (Бгаґавад-Ґі̄та̄ 2.69). Чын аброку дзеіцца ў ночы явы, чацьвертай (turya) уседасяжнай прасторы веры, аднолькава блізкай да любога часу і месца, цэлі і прычыны. Няма немагчымага веравіту.