Jul 7, 2011

Бгаґавад-Ґі̄та̄, пяты ўзыход, паслоўны пераклад


atha pañcamo'dhyāyaḥ
Пяты ўзыход

arjuna uvāca
saṃnyāsaṃ karmaṇāṃ kṛṣṇa punar yogaṃ ca śaṃsasi
yac chreya etayor ekaṃ tan me brūhi suniścitam 5.1

arjuna - Ардж́уна uvāca - прамовіў
5.1 saṃ-ni-āsaṃ - Адрок karmaṇāṃ - чынаў, punaḥ - а пасьля yogaṃ ca - і йоґу śaṃsasi - ты славіш, kṛṣṇa - о Чорны (Кр̣шн̣а), ekaṃ - адно, yat - што śreyaḥ - лепей etayoḥ - зь іх абаіх, tat - тое brūhi - скажы me - мне su-niś-citam - зусім рашуча, дакладна.

śrībhagavān uvāca
saṃnyāsaḥ karmayogaśca niḥśreyasakarāv ubhau
tayos tu karmasaṃnyāsāt karmayogo viśiṣyate 5.2

śrī- Сьвяты bhagavān Багавіт uvāca - прамовіў:
5.2 saṃ-ni-āsaḥ - Адрок yogaḥ ca - і йоґа karma- чыну niḥśreyasa-karau - цалкам дабрачынныя ubhau - абое, tu - але tayoḥ - зь іх yogaḥ - йоґа karma- чыну viśiṣyate - ўзвышаецца saṃ-ni-āsāt - на адрачэньнем karma- чыну.

jñeyaḥ sa nityasaṃnyāsī yo na dveṣṭi na kāṅkṣati
nirdvandvo hi mahābāho sukhaṃ bandhāt pramucyate 5.3

5.3 jñeyaḥ - мае быць знаным saḥ - тым, saṃnyāsī - чый адрок nitya- сапраўдны, yaḥ - хто na dveṣṭi - не злуе, na kāṅkṣati - ня прагне; hi - бо nir-dvandvaḥ - нядвойны, mahābāho - о дужарукі (Ардж́уна), bandhāt - зь вязьма pra mucyate - вызваляецца sukhaṃ - лёгка.

sāṃkhyayogau pṛthag bālāḥ pravadanti na paṇḍitāḥ
ekam apy āsthitaḥ samyag ubhayor vindate phalam 5.4

5.4 pṛthag - Асобнымі sāṃkhya- зьлічбу, са̄н̇кхйу yogau - і йоґу bālāḥ - дзеці pra vadanti - абвяшчаюць, na paṇḍitāḥ - не вучоныя, хто ekam - ў адным api - хаця бы ā-sthitaḥ - усталіцца samyag - добра, ubhayoḥ - абаіх vindate - здабывае phalam - плён, плод.

yat sāṃkhyaiḥ prāpyate sthānaṃ tad yogair api gamyate
ekaṃ sāṃkhyaṃ ca yogaṃ ca yaḥ paśyati sa paśyati 5.5

5.5 yat - Які sāṃkhyaiḥ - зьлічбітамі, са̄н̇кхйамі sthānaṃ - стан pra āpyate - дасягаецца, tad - у той api - самы gamyate - ўзыходзіцца yogaiḥ - йоґінамі, ekaṃ - як адно sāṃkhyaṃ ca - і зьлічбу, са̄н̇кхйу, yogaṃ ca - і йоґу yaḥ - які paśyati - бачыць, saḥ - той paśyati - бачыць.

saṃnyāsas tu mahābāho duḥkham āptum ayogataḥ
yogayukto munir brahma na cireṇādhigacchati 5.6

5.6 tu - Але saṃ-ni-āsaḥ - адрок duḥ-kham - цяжка āptum - дасягнуць a-yogataḥ - бязь йоґі, mahā-bāho - дужарукі; yuktaḥ - едны, задзіночаны yoga- йоґай muniḥ - моўкнік, муні brahma - да брагмана na cireṇa - скора adhi gacchati - ўзыходзіць.

yogayukto viśuddhātmā vijitātmā jitendriyaḥ
sarvabhūtātmabhūtātmā kurvann api na lipyate 5.7

5.7 yuktaḥ - Едны, задзіночаны yoga- йоґай, viśuddha-ātmā - самаачышчаны, vijita-ātmā - самаадольны, jita- якім пераможаны indriyaḥ - здолі, ātmā - які сам bhūta- стаўся ātma- сабой sarva- усіх bhūta- бытаў, na lipyate - ня пляміцца, kurvan - чынячы api - нават.

naiva kiṃcit karomīti yukto manyeta tattvavit
paśyañ śṛṇvan spṛśañ jighrann aśnan gacchan svapañ śvasan 5.8

5.8 na kiṃ cit - “Нічога
не karomi - чыню я eva - напраўду" iti - так manyeta - хай лічыць yuktaḥ - едны, vit - веднік tattva- тоества, paśyan - бачачы, чуючы, кранаючы, нюхаючы, зьядаючы, ідучы, засынаючы, дыхаючы,

pralapan visṛjan gṛhṇann unmiṣan nimiṣann api
indriyāṇīndriyārtheṣu vartanta iti dhārayan 5.9

5.9 pra-lapan - кажучы, vi-sṛjan - спаражняючы, gṛhṇan - беручы, api - нават un-miṣan - размыкаючы ni-miṣan - і змыкаючы вочы: indriyāṇi - здолі artheṣu - ў цэлях indriya- здоляў vartante - існуюць" iti - так dhārayan - дзержачы, трымаючы думку.

brahmaṇy ādhāya karmāṇi saṅgaṃ tyaktvā karoti yaḥ
lipyate na sa pāpena padmapatram ivāmbhasā 5.10

5.10 yaḥ - Які karoti - чыніць, ādhāya - аддаўшы brahmaṇi - у брагман karmāṇi - чыны, учынкі, tyaktvā - пакінуўшы saṅgaṃ - зьвязак, saḥ - той na lipyate - ня пляміцца pāpena - ганай, iva - як padma- лотаці patram - ліст ambhasā - вадою.

kāyena manasā buddhyā kevalair indriyair api
yoginaḥ karma kurvanti saṅgaṃ tyaktvātmaśuddhaye 5.11

5.11 kāyena - Целам, manasā - мыслам, buddhyā - розумам, kevalaiḥ - аднымі indriyaiḥ - здолямі api - толькі yoginaḥ - йоґіны karma - чын kurvanti - учыняюць, tyaktvā - пакінуўшы saṅgaṃ - зьвязак ātma-śuddhaye - для самапратаньня, самаачышчэньня.

yuktaḥ karmaphalaṃ tyaktvā śāntim āpnoti naiṣṭhikīm
ayuktaḥ kāmakāreṇa phale sakto nibadhyate 5.12

5.12 yuktaḥ - Едны, phalaṃ - плён karma- чыну tyaktvā - пакінуўшы, āpnoti - дасягае naiṣṭhikīm - дасканалы, устойлівы śāntim - спакой; a-yuktaḥ - няедны, saktaḥ - залежны phale - ад плёну ni badhyate - вязьніцца kāreṇa - зьдзяйсьненьнем kāma- пажады.

sarvakarmāṇi manasā saṃnyasyāste sukhaṃ vaśī
navadvāre pure dehī naiva kurvan na kārayan 5.13

5.13 sarva- Усе karmāṇi - чыны manasā - мыслам saṃ-ni-asya - адрокшы āste - ісьніць, сядзіць sukhaṃ - шчасна vaśī - ўладар, nava-dvāre - у дзевяцібрамным pure - горадзе dehī - ўцельны, целавіт, na kurvan - ня чынячы eva - насамрэч, na kārayan - не прычыняючы.

na kartṛtvaṃ na karmāṇi lokasya sṛjati prabhuḥ
na karmaphalasaṃyogaṃ svabhāvas tu pravartate 5.14

5.14 na - Ні kartṛtvaṃ - чыньніцтва, na - ні karmāṇi - чынаў lokasya - сьвету sṛjati - не спараджае pra-bhuḥ - ўладар, na - ні saṃ-yogaṃ - сувязі karma- чыну phala- і плёну, tu - але pra-vartate - адбываецца sva-bhāvaḥ - сваё быцьцё, самабыцьцё, свабода.

nādatte kasyacit pāpaṃ na caiva sukṛtaṃ vibhuḥ
ajñānenāvṛtaṃ jñānaṃ tena muhyanti jantavaḥ 5.15

5.15 na ā datte - Не бярэ, не прымае на сябе kasya cit - чыёйсьці pāpaṃ - ганы, злачыну na ca eva - ані su-kṛtaṃ - дабрачыну vibhuḥ - выбытны, паўсюдны; a-jñānena - нязнаньнем ā-vṛtaṃ - пакрытае jñānaṃ - знаньне, tena - ім muhyanti - ачмураюцца jantavaḥ - стварэньні.

jñānena tu tad ajñānaṃ yeṣāṃ nāśitam ātmanaḥ
teṣām ādityavaj jñānaṃ prakāśayati tat param 5.16

5.16 tu - Але yeṣāṃ - ў якіх jñānena - знаньнем ātmanaḥ - сябе nāśitam - зьнішчана tad - тое a-jñānaṃ - нязнаньне, teṣām - у тых ādityavat - нібы сонца jñānaṃ - знаньне pra kāśayati - асьвятляе param - вышняе tat - Тое.

tadbuddhayas tadātmānas tanniṣṭhās tatparāyaṇāḥ
gacchanty apunarāvṛttiṃ jñānanirdhūtakalmaṣāḥ 5.17

5.17 tad- У тым buddhayaḥ - розум якіх, tad- Тое ātmānaḥ - сам якіх, tad- Тое ni-ṣṭhāḥ - аснова якіх, tat- Тое para- вышняя āyaṇāḥ - цэль якіх, gacchanti - тыя рушаць apunar-āvṛttiṃ - да незвароту, jñāna- знаньнем nir-dhūta- разьвеяўшы kalmaṣāḥ - бруд.

vidyāvinayasaṃpanne brāhmaṇe gavi hastini
śuni caiva śvapāke ca paṇḍitāḥ samadarśinaḥ 5.18

5.18 brāhmaṇe - У сьвятары, бра̄гман̣е, saṃ-panne - багатым, поўным vidyā- веданьнем vi-naya- і выхаваньнем, gavi - у карове hastini - і слане, śuni - у псе ca eva - таксама śvapāke ca - і псажэрцы paṇḍitāḥ - мудрыя sama- адно тое самае, аднака, роўна darśinaḥ - бачаць.

ihaiva tair jitaḥ sargo yeṣāṃ sāmye sthitaṃ manaḥ
nirdoṣaṃ hi samaṃ brahma tasmād brahmaṇi te sthitāḥ 5.19

5.19 eva - Ужо iha - тут taiḥ - тымі sargaḥ - тварэньне, сьвет jitaḥ - пераможаны, yeṣāṃ - у якіх manaḥ - мысел sāmye - у аднакавасьці, роўнасьці, таясамнасьці sthitaṃ - сталы, hi - бо nir-doṣaṃ - бязганны samaṃ - аднакі brahma - брагман, tasmād - таму te - яны brahmaṇi - ў брагмане sthitāḥ - сталыя.

na prahṛṣyet priyaṃ prāpya nodvijet prāpya cāpriyam
sthirabuddhir asaṃmūḍho brahmavid brahmaṇi sthitaḥ 5.20

5.20 na pra hṛṣyet - Хай не весяліцца, pra-āpya - атрымаўшы priyaṃ - прыемнае, ca - і na ud vijet  - хай не лякаецца, pra-āpya - атрымаўшы a-priyam - непрыемнае, sthira-buddhiḥ - розумастойкі, a-saṃ-mūḍhaḥ - неаблудны brahma-vid - брагмавед brahmaṇi - у брагмане sthitaḥ - сталы.

bāhyasparśeṣv asaktātmā vindaty ātmani yat sukham
sa brahmayogayuktātmā sukham akṣayam aśnute 5.21

5.21 asakta-ātmā - Саманезалежны bāhya- ад вонкавых sparśeṣu - дотыкаў yat - якое ātmani - у сабе vindati - знаходзіць sukham - шчасьце, (таго) a-kṣayam - нязгубнага sukham - шчасьця aśnute - дасягае saḥ - той yukta-ātmā - самаадзіны brahma-yoga- брагмайоґай.

ye hi saṃsparśajā bhogā duḥkhayonaya eva te
ādyantavantaḥ kaunteya na teṣu ramate budhaḥ 5.22

5.22 hi - Бо ye - якія bhogāḥ - асалоды, jāḥ - што нараджаюцца saṃ-sparśa- ад судакрананьня, te - тыя eva - насамрэч duḥ-kha-yonayaḥ - узьніклыя з лоняў пакуты, пакута-ўлонныя, ādi-antavantaḥ - маюць пачатак і канец, kaunteya - о сыне Кунті̄, teṣu - ім na - ня ramate - радуецца budhaḥ - разумны.

śaknotīhaiva yaḥ soḍhuṃ prāk śarīravimokṣaṇāt
kāmakrodhodbhavaṃ vegaṃ sa yuktaḥ sa sukhī naraḥ 5.23

5.23 yaḥ - Хто eva - ўжо iha - тут, prāk - яшчэ да vi-mokṣaṇāt - вызваленьня śarīra- зь цела, śaknoti - можа soḍhuṃ - трываць vegaṃ - цягу, сілу, ud-bhavaṃ - узьніклую kāma- з пажады krodha- і гневу, naraḥ - муж saḥ - той yuktaḥ - едны, saḥ - той sukhī - шчасны.

yo’ntaḥsukho’ntarārāmas tathāntarjyotir eva yaḥ
sa yogī brahmanirvāṇaṃ brahmabhūtodhigacchati 5.24

5.24 yaḥ - Які antaḥ-sukhaḥ - нутра-шчасны, шчасьце якога ўнутры, antar-ārāmaḥ - нутра-ўцешны, уцеха якога ўнутры tathā - а таксама antar-jyotiḥ- нутра-сьветачны, сьветач якога ўнутры, saḥ - той yogī - йоґін, bhūtaḥ - стаўшы brahma- брагманам, брагма-бытны, adhi gacchati - узыходзіць brahma- у брагмана nir-vāṇaṃ - неруш.

labhante brahmanirvāṇam ṛṣayaḥ kṣīṇakalmaṣāḥ
chinnadvaidhā yatātmānaḥ sarvabhūtahite ratāḥ 5.25

5.25 labhante - Дасягаюць nir-vāṇam - неруш brahma- брагмана ṛṣayaḥ - рушы, прарокі, kṣīṇa- зьнішчыўшы kalmaṣāḥ - ганы, chinna- расьсекшы dvaidhāḥ - дваістасьць, yata-ātmānaḥ - самасунятыя, ratāḥ - радыя hite - дабру sarva- ўсіх bhūta- бытаў.

kāmakrodhaviyuktānāṃ yatīnāṃ yatacetasām
abhito brahmanirvāṇaṃ vartate viditātmanām 5.26

5.26 yatīnāṃ - У намагароў, стараньнікаў, vi-yuktānāṃ пазбытых kāma- пажады krodha- і гневу, yata- сунята якімі cetasām - чуваньне, самаўведаных, vartate - існуе nir-vāṇaṃ - неруш brahma- брагмана abhitaḥ - паўсюдна навокал.

sparśān kṛtvā bahir bāhyāṃścakṣuścaivāntare bhruvoḥ
prāṇāpānau samau kṛtvā nāsābhyantaracāriṇau 5.27

5.27 sparśān - Дотыкі bāhyān - вонкавыя kṛtvā bahiḥ - зрабіўшы вонкавымі, пакінуўшы вонках, ca eva - а таксама (зрабіўшы) antare - паміж bhruvoḥ - брывоў cakṣuḥ - зрок, kṛtvā - зрабіўшы samau - роўнымі, аднакімі pra-āṇa- удых apa-ānau - і выдых, cāriṇau - што рушаць abhi-antara- ўнутры nāsa- носа,

yatendriyamanobuddhir munir mokṣaparāyaṇaḥ
vigatecchābhayakrodho yaḥ sadā mukta eva saḥ 5.28

5.28 muniḥ - моўкнік, муні, yata- якім сунятыя indriya- здолі, manaḥ- мысел buddhiḥ - і розум, mokṣa- вызваленьне para- вышняя āyaṇaḥ - цэль якога, yaḥ - які vi-gata- пазбыты icchā- жаданьня, пажады, bhaya- страху krodhaḥ - і гневу, sadā - заўсёды saḥ - той eva - ужо muktaḥ - вольны.

bhoktāraṃ yajñatapasāṃ sarvalokamaheśvaram
suhṛdaṃ sarvabhūtānāṃ jñātvā māṃ śāntim ṛcchati 5.29

5.29 bhoktāraṃ - Спажыўцу, бога tapasāṃ - жарбы́ yajña- і аброку, sarva- усіх loka- сьветаў, людзей mahā - навышняга īśvaram - уладара, пана, sarva- усіх bhūtānāṃ - бытаў su-hṛdaṃ - сябра jñātvā - пазнаўшы, māṃ - мяне, ṛcchati - той дасягае śāntim - спакою.

OṂ TAT SAT
iti śrīmad-bhagavadgītāsūpaniṣatsu brahmavidyāyāṁ yogaśāstre śrīkṛṣṇārjunasaṁvāde saṃnyāsayogo nāma pañcamo'dhyāyaḥ

ОМ ТАТ САТ
такі ў сьвятарных Багавітавых Песьнях, велічных упанішадах, брагма-ведзі, йоґа-наставе, у сумове сьвятога Кр̣шн̣ы і Ардж́уны пяты ўзыход на імя "Йоґа адроку".

Пераклаў з санскрыту Міхась Баярын.

No comments:

Post a Comment