atha daśamo’dhyāyaḥ
Дзясяты ўзыход
śrībhagavān uvāca
bhūya eva mahābāho śṛṇu me paramaṃ vacaḥ
yat te’haṃ prīyamāṇāya vakṣyāmi hitakāmyayā 10.1
śrī- Сьвяты bhagavān - Багавіт uvāca - прамовіў:
10.1 śṛṇu - Слухай eva - і bhūyaḥ - больш, зноў, mahā-bāho - о магутнарукі, me - маё paramaṃ - навышняе vacaḥ - слова, yat - якое te - табе, prīyamāṇāya - любаму, дарагому, ahaṃ - я vakṣyāmi - скажу kāmyayā - з жаданьня hita- дабра, добрай волі.
na me viduḥ suragaṇāḥ prabhavaṃ na maharṣayaḥ
aham ādir hi devānāṃ maharṣīṇāṃ ca sarvaśaḥ 10.2
10.2 na - Ня viduḥ - ведаюць me - мой prabhavaṃ - выток, пачатак gaṇāḥ - лікі, мноствы sura- багоў, na - ні maha-rṣayaḥ - вялікія рушы, hi - бо aham - я ādir - пачатак devānāṃ - багоў, ca - і maha-rṣīṇāṃ - вялікіх рушаў sarvaśaḥ - усіх, суцэльна.
yo mām ajam anādiṃ ca vetti lokamaheśvaram
asaṃmūḍhaḥ sa martyeṣu sarvapāpaiḥ pramucyate 10.3
10.3 yo - Хто vetti - ведае mām - мяне a-jam - ненароджаным ca - і an-ādiṃ - беспачатковым mahā- вялікім īśvaram - панам, уладаром loka- сьвету, saḥ - той martyeṣu - між сьмяротных a-saṃ-mūḍhaḥ - неаблудны, збыты зману, pra mucyate - вызваляецца sarva- ад усіх pāpaiḥ - ганаў.
buddhir jñānam asaṃmohaḥ kṣamā satyaṃ damaḥ śamaḥ
sukhaṃ duḥkhaṃ bhavo’bhāvo bhayaṃ cābhayam eva ca 10.4
10.4 buddhiḥ - Разуменьне, jñānam - знаньне, a-saṃ-mohaḥ - нязман, неаблуда, kṣamā - цярпеньне, прабачэньне, satyaṃ - ісьціна, damaḥ - стрымнасьць, śamaḥ - спакой, sukhaṃ - асалода, duḥkhaṃ - пакута, bhavaḥ - узбыцьцё, узьніканьне a-bhāvaḥ - зьнебыцьцё, зьніканьне, ca - і bhayaṃ - страх, eva ca - а таксама a-bhayam - бясстрашша,
ahiṃsā samatā tuṣṭis tapo dānaṃ yaśoyaśaḥ
bhavanti bhāvā bhūtānāṃ matta eva pṛthagvidhāḥ 10.5
10.5 a-hiṃsā - бязвада, samatā - аднакасьць, роўнасьць, tuṣṭiḥ - здаволя, tapaḥ - жар, dānaṃ - дар, yaśaḥ - слава, a-yaśaḥ - няслаўе: mattaḥ - зь мяне eva - менавіта bhavanti - бываюць, узьнікаюць pṛthag-vidhāḥ разнастайныя bhūtānāṃ - бытаў bhāvāḥ - быцьці, бываньні.
maharṣayaḥ sapta pūrve catvāro manavas tathā
madbhāvā mānasā jātā yeṣāṃ loka imāḥ prajāḥ 10.6
10.6 sapta - Сямёра maha-rṣayaḥ - вялікіх рушаў, catvāraḥ - чацьвёра pūrve - продкаў (чатыры сыны Брагмы - Санака, Сана, Санаткума̄ра, Сана̄нанда), tathā - а таксама manavaḥ - Ману (продкі людзей), mad- зь мяні bhāvāḥ - узьніклыя, mānasā - мыслам jātāḥ - народжаныя, yeṣāṃ - ад якіх loke - у сьвеце imāḥ - гэтыя pra-jāḥ - нашчадкі.
etāṃ vibhūtiṃ yogaṃ ca mama yo vetti tattvataḥ
so’vikampena yogena yujyate nātra saṃśayaḥ 10.7
10.7 yaḥ - Які vetti - ведае tattvataḥ - тоесна, паводле тоества etāṃ - гэтую mama - маю vi-bhūtiṃ - выпраяву, вы-быцьцё, рас-паўсюд, ca - і yogaṃ - йоґу, еднасьць, saḥ - той a-vikampena - непарушнай yogena - йоґай yujyate - яднаецца, na - няма atra - тут saṃ-śayaḥ - сумневу.
ahaṃ sarvasya prabhavo mattaḥ sarvaṃ pravartate
iti matvā bhajante māṃ budhā bhāvasamanvitāḥ 10.8
10.8 ahaṃ - Я prabhavaḥ - пачатак, выток sarvasya - усяго, mattaḥ - зь мяне pra vartate - пачынаецца, паходзіць sarvaṃ - усё, iti - так matvā - думаючы, māṃ - мяне bhajante - бажаюць budhāḥ - разумныя, абуджаныя, sam-anv-itāḥ - пасьлядоўныя, адпаведныя bhāva- быцьцём.
maccittā madgataprāṇā bodhayantaḥ parasparam
kathayantaśca māṃ nityaṃ tuṣyanti ca ramanti ca 10.9
10.9 mat- У мне cittāḥ - чуцьцё скіраваўшы, mad- у мяне gata-prāṇāḥ - скіраваўшы дух, bodhayantaḥ - абуджаючы paras-param - адно аднаго, ca - і kathayantaḥ - распавядаючы māṃ - пра мяне, nityaṃ - вечнага, яны ca - і tuṣyanti - радуюцца, здавальняюцца ca - і ramanti - цешацца, перажываюць шчасьце.
teṣāṃ satatayuktānāṃ bhajatāṃ prītipūrvakam
dadāmi buddhiyogaṃ taṃ yena mām upayānti te 10.10
10.10 teṣāṃ - Іх, satata- заўжды, станоўна yuktānāṃ - едных, bhajatāṃ - якія бажаюць prīti-pūrvakam - зь любоўю, дзеля любові, dadāmi - я даю taṃ - тую yogaṃ - йоґу buddhi- розуму, yena - якой te - яны mām - да мяне upa yānti - прыходзяць.
teṣām evānukampārtham aham ajñānajaṃ tamaḥ
nāśayāmy ātmabhāvastho jñānadīpena bhāsvatā 10.11
10.11 artham - Дзеля anu-kampā- спагады teṣām - ім tamaḥ - цемру, jaṃ - народжаную a-jñāna- зь нязнаньня, aham - я, sthaḥ - стоячы, ātma-bhāva- у самабыцьці, у быцьці сябе, nāśayāmi - зьнішчаю, bhāsvatā - зьзярным dīpena - сьветачам jñāna- знаньня.
arjuna uvāca
paraṃ brahma paraṃ dhāma pavitraṃ paramaṃ bhavān
puruṣaṃ śāśvataṃ divyam ādidevam ajaṃ vibhum 10.12
arjuna - Ардж́уна uvāca - прамовіў:
10.12 paraṃ - О навышні brahma - брагмане, dhāma - о доме paraṃ - вышні, pavitraṃ - ачышчальнік, асьветнік paramaṃ - навышні, bhavān - пане, puruṣaṃ - Духам śāśvataṃ - вечным divyam - сьвятым, ādi-devam - першабогам, богам пачатку, a-jaṃ - няроджаным vi-bhum - паўсюдным,
āhus tvām ṛṣayaḥ sarve devarṣir nāradas tathā
asito devalo vyāsaḥ svayaṃ caiva bravīṣi me 10.13
10.13 āhuḥ - завуць tvām - цябе sarve - ўсе ṛṣayaḥ - рушы, deva-rṣiḥ - бог-руш nāradaḥ На̄рада tathā - таксама, asitaḥ - Асіта, devalaḥ - Дэвала, vyāsaḥ - Вйа̄са, ca eva - а таксама svayaṃ - ты сам me - мне bravīṣi - гаворыш.
sarvam etad ṛtaṃ manye yan māṃ vadasi keśava
na hi te bhagavan vyaktiṃ vidur devā na dānavāḥ 10.14
10.14 sarvam - Усё etad - гэта manye - я ўважаю ṛtaṃ - за праўду, yan - што vadasi - ты кажаш māṃ - мне, keśava - о Кеш́і-забойца (Кр̣шн̣а), hi - але vyaktiṃ - выявы te - тваёй, bhagavan - Багавіту, na - ня viduḥ - ведаюць devāḥ - ні багі, na - ні dānavāḥ - бесы, да̄навы.
svayam evātmanātmānaṃ vettha tvaṃ puruṣottama
bhūtabhāvana bhūteśa devadeva jagatpate 10.15
10.15 eva - Толькі svayam - сам ātmānaṃ - сябе ātmanā - сабой tvaṃ - ты vettha - ведаеш, puruṣa- о Духу, чалавек uttama - навышні, bhāvana - узбаўча bhūta- бытаў, īśa - пан, уладар bhūta- бытаў, deva - бог deva- багоў, pate - бацька, пане jagat - сусьвету.
vaktum arhasy aśeṣeṇa divyā hy ātmavibhūtayaḥ
yābhir vibhūtibhir lokān imāṃs tvaṃ vyāpya tiṣṭhasi 10.16
10.16 a-śeṣeṇa - Без астачы arhasi - ты маеш vaktum - мовіць, hi - бо divyā - дзіўныя, сьвятыя, боскія vi-bhūtayaḥ - выпраявы ātma- сябе, самапраявы, yābhiḥ - якімі vi-bhūtibhir - выпраявамі, вы-быцьцямі vyāpya - прасягнуўшы imān - гэтыя lokān - сьветы, tvaṃ - ты tiṣṭhasi - стаіш, ісьніш.
kathaṃ vidyām ahaṃ yogiṃs tvāṃ sadā paricintayan
keṣu keṣu ca bhāveṣu cintyosi bhagavan mayā 10.17
10.17 kathaṃ - Як ahaṃ - я vidyām - уведацьму, магу ўведаць, yogin - о яднару, tvāṃ - на табе sadā - заўжды pari-cintayan - засяроджваючыся, разважаючы, ca - і keṣu keṣu - у якіх bhāveṣu - быцьцях asi cintyaḥ - ты ёсьць змысны, можаш быць змысны mayā - мной, bhagavan - Багавіту?
vistareṇātmano yogaṃ vibhūtiṃ ca janārdana
bhūyaḥ kathaya tṛptir hi śṛṇvato nāsti me’mṛtam 10.18
10.18 kathaya - Распавядзі bhūyaḥ - яшчэ больш vistareṇa - прасьцяжна, прасторна, падрабязна ātmanaḥ - сябе, сваю yogaṃ - йоґу, еднасьць ca - і vi-bhūtiṃ - выпраяву, выбыцьцё, janārdana - о Ўзрух людзей, hi - бо na asti - няма tṛptiḥ - спатолі me - мне, śṛṇvataḥ - які слухае a-mṛtam - нясьмерце.
śrībhagavān uvāca
hanta te kathayiṣyāmi divyā hy ātmavibhūtayaḥ
prādhānyataḥ kuruśreṣṭha nāsty anto vistarasya me 10.19
śrī- Сьвяты bhagavān - Багавіт uvāca - прамовіў:
10.19 hanta - Але, добра, kathayiṣyāmi - я распавяду te - табе, hi - бо divyāḥ - дзіўныя, сьвятыя, боскія vi-bhūtayaḥ - выпраявы ātma- сябе, самапраявы, prādhānyataḥ - збольшага, kuru-śreṣṭha - найлепшы родзіч Куру, na asti - няма antaḥ - канца me - майму vi-starasya - прасьцягу, прастору.
aham ātmā guḍākeśa sarvabhūtāśayasthitaḥ
aham ādiśca madhyaṃ ca bhūtānām anta eva ca 10.20
10.20 aham - Я ātmā - сам, guḍākā-īśa - о Пане сьненьня (Ардж́уна), sthitaḥ - які стаіць, ісьніць ā-śaya - у сэрцы sarva- - ўсіх bhūta- бытаў, aham - я ca - і ādiḥ - пачатак, ca - і madhyaṃ - сярэдзіна bhūtānām - бытаў eva ca - а таксама antaḥ - канец.
ādityānām ahaṃ viṣṇur jyotiṣāṃ ravir aṃśumān
marīcir marutām asmi nakṣatrāṇām ahaṃ śaśī 10.21
10.21 ahaṃ - Я viṣṇuḥ - Вішн̣у (усюдыісны) ādityānām - А̄дітйаў, нашчадкаў Адіті, aṃśumān - прамяністае, зьзярнае raviḥ - cонца jyotiṣāṃ - сьветачаў, asmi - я есьмі marīciḥ - Марі̄чі (правадыр Марутаў) marutām - вятроў, Марутаў, ahaṃ - Я śaśī - месяц nakṣatrāṇām - сузор’яў.
vedānāṃ sāmavedosmi devānām asmi vāsavaḥ
indriyāṇāṃ manaścāsmi bhūtānām asmi cetanā 10.22
10.22 asmi - Я есьмі sāma-vedaḥ - Cа̄ма-веда, веда сьпеваў vedānāṃ - ведаў, asmi - я есьмі vāsavaḥ - Індра, правадыр Васу devānām - багоў, ca - і asmi - я есьмі manaḥ - мысел indriyāṇāṃ - здоляў, asmi - я есьмі cetanā - чуваньне bhūtānām - бытаў.
rudrāṇāṃ śaṃkaraścāsmi vitteśo yakṣarakṣasām
vasūnāṃ pāvakaścāsmi meruḥ śikhariṇām aham 10.23
10.23 ca - І asmi - я есьмі śaṃ-karaḥ - Міратворца (Ш́іва) rudrāṇāṃ - Рудраў, īśaḥ - пан, уладар vitta- скарбаў, багацьцяў (Кубера) yakṣa- якшаў, духаў rakṣasām - і ракшасаў, чортаў, ca - і asmi - я есьмі pāvakaḥ - Асьветнік, Агонь vasūnāṃ - Добрых, Васу, aham - я meruḥ - Меру (сьвятарная гара) śikhariṇām - верхавітых, гораў.
purodhasāṃ ca mukhyaṃ māṃ viddhi pārtha bṛhaspatim
senānīnām ahaṃ skandaḥ sarasām asmi sāgaraḥ 10.24
10.24 ca - І viddhi - ведай māṃ - мяне, pārtha - о сыне Пр̣тхі, mukhyaṃ - галавой puro-dhasāṃ - узначальнікаў, сьвятароў, bṛhas-patim - Панам слова, Бр̣гаспаті, ahaṃ - я senā-nīnām - ваяводаў skandaḥ - Сканда (ваявода багоў), asmi - я есьмі sāgaraḥ - акіян sarasām - вадаёмаў.
maharṣīṇāṃ bhṛgur ahaṃ girām asmy ekam akṣaram
yajñānāṃ japayajñosmi sthāvarāṇāṃ himālayaḥ 10.25
10.25 ahaṃ - Я bhṛguḥ - Бгр̣ґу maha-rṣīṇāṃ - вялікіх рушаў, asmi - я есьмі ekam - адзіны akṣaram - сугук, склад ОМ girām - моваў, asmi - я есьмі yajñaḥ - аброк japa- шэпту yajñānāṃ - аброкаў, himālayaḥ - Сяліба зімы, Зімават sthāvarāṇāṃ - станавітых, непарушных.
aśvatthaḥ sarvavṛkṣāṇāṃ devarṣīṇāṃ ca nāradaḥ
gandharvāṇāṃ citrarathaḥ siddhānāṃ kapilo muniḥ 10.26
10.26 aśvatthaḥ - Аш́ваттха (“̇канавязь”) sarva- ўсіх vṛkṣāṇāṃ - дрэваў, ca - і nāradaḥ - На̄рада deva-rṣīṇāṃ - багоў-рушаў, gandharvāṇāṃ - ґандгарваў, нябесных гудзьбітаў - citra-rathaḥ - Чітраратха (“Яркавозны”, князь ґандгарваў), muniḥ - моўкнік kapilaḥ - Капіла siddhānāṃ - зьвершнікаў.
uccaiḥśravasam aśvānāṃ viddhi mām amṛtodbhavam
airāvataṃ gajendrāṇāṃ narāṇāṃ ca narādhipam 10.27
10.27 mām - Мяне viddhi - ведай uccaiḥ-śravasam - Вышаславам (нябёсным канём) aśvānāṃ - коней, ud-bhavam - узбытым, узьніклым a-mṛta- зь нясьмерця, airāvataṃ - Аіраватам indrāṇāṃ - уладароў gaja- сланоў, ca - і narāṇāṃ - людзей nara- людзей adhi-pam - абаронцам.
āyudhānām ahaṃ vajraṃ dhenūnām asmi kāmadhuk
prajanaścāsmi kandarpaḥ sarpāṇām asmi vāsukiḥ 10.28
10.28 ahaṃ - Я vajraṃ - ваджра, пярун ā-yudhānām - зброяў, asmi - я есьмі dhenūnām - кароваў kāma-dhuk - карова жаданьняў (“зь якой дояць жаданьні”), ca - і asmi - я есьмі pra-janaḥ - продак kandarpaḥ - Каханьне, (“Усе-запальны”, Ка̄ма), asmi - я есьмі vāsukiḥ - Ва̄сукі (сын Васукі, уладар зьмеяў) sarpāṇām - зьмеяў.
anantaścāsmi nāgānāṃ varuṇo yādasām aham
pitṛṇām aryamā cāsmi yamaḥ saṃyamatām aham 10.29
10.29 ca - І asmi - я есьмі anantaḥ - Бясконцы, Ананта (тясячагаловы ўладар цмокаў) nāgānāṃ - цмокаў, на̄ґаў, aham - я yādasām - вадзяных, водных бостваў varuṇaḥ - Варун̣а, ca - і asmi - я есьмі aryamā - Арйаман (князь продкаў) pitṛṇām - продкаў, aham - я yamaḥ - Йама (бог сьмерці і закону) saṃ-yamatām - асяжнікаў, стрымцаў.
prahlādaścāsmi daityānāṃ kālaḥ kalayatām aham
mṛgāṇāṃ ca mṛgendrohaṃ vainateyaśca pakṣiṇām 10.30
10.30 aham - Я pra-hlādaḥ - Прагла̄да (“Радасьць”) daityānāṃ - сыноў Діті, бесаў, aham - я kālaḥ - верамя, час kalayatām - зьлічальных, ca - і ahaṃ - я indraḥ - князь, уладар mṛga- зьвяроў mṛgāṇāṃ - зьвяроў, ca - і vainateyaḥ - Ваінатэйа pakṣiṇām - крылатых, птахаў.
pavanaḥ pavatām asmi rāmaḥ śastrabhṛtām aham
jhaṣāṇāṃ makaraścāsmi strotasām asmi jāhnavī 10.31
10.31 asmi - Я есьмі pavatām - ачышчальных pavanaḥ - вецер, aham - я śastrabhṛtām - носьбітаў зброі, узброеных rāmaḥ - Ра̄ма (Параш́ура̄ма, “Ра̄ма-сякера”), ca - і asmi - я есьмі makaraḥ - акула ці кракадзіл jhaṣāṇāṃ - морскіх пачвараў, asmi - я есьмі jāhnavī - дачка Дж́агну, Ґан̇ґа̄ strotasām - плыняў, рэкаў.
sargāṇām ādir antaśca madhyaṃ caivāham arjuna
adhyātmavidyā vidyānāṃ vādaḥ pravadatām aham 10.32
10.32 aham - Я ādiḥ - пачатак ca - і antaḥ - канец, ca eva - а таксама madhyaṃ - сярэдзіна sargāṇām - стварэньняў, arjuna - о Ясны, Ардж́уна, vidyā - уведа, навука adhyātma- прасамасьці vidyānāṃ - уведаў, навукаў, aham - я vādaḥ - мова pra-vadatām - прамоўцаў.
akṣarāṇām akārosmi dvandvaḥ sāmāsikasya ca
aham evākṣayaḥ kālo dhātāhaṃ viśvatomukhaḥ 10.33
10.33 asmi - Я есьмі a-kāraḥ - гук “а” akṣarāṇām - прагукаў (кожны зь якіх улучае ў сябе гук “а”), ca - і dvandvaḥ - “пара” sāmāsikasya - словаскладаньня, aham - я eva - напраўду a-kṣayaḥ - няспынны, бясконцы, нязьнікны kālaḥ - час, ahaṃ - я dhātā - дзяржаўца viśvataḥ-mukhaḥ - усюдытвары, усюдыісны.
mṛtyuḥ sarvaharaścāham udbhavaśca bhaviṣyatām
kīrtiḥ śrīr vāk ca nārīṇāṃ smṛtir medhā dhṛtiḥ kṣamā 10.34
10.34 ca - І aham - я sarva-haraḥ - усе-ад’емная, усе-сканчальная mṛtyuḥ - сьмерць, ca - і ud-bhavaḥ - узбыцьцё bhaviṣyatām - будучых, kīrtiḥ - слава, śrīḥ - краса ca - і vāk - мова nārīṇāṃ - жанчынаў, smṛtiḥ - памяць, medhā - мудрасьць, dhṛtiḥ - сьмеласьць, адвага kṣamā ́- спагада, трываньне.
bṛhatsāma tathā sāmnāṃ gāyatrī chandasām aham
māsānāṃ mārgaśīrṣoham ṛtūnāṃ kusumākaraḥ 10.35
10.35 aham - Я tathā - таксама bṛhat-sāma - напеў Бр̣гат, Велічны sāmnāṃ - напеваў, са̄манаў, gāyatrī - Ґайатрі̄ chandasām - памераў, aham - я mārgaśīrṣaḥ - Марґаш́і̄рша māsānāṃ - месяцаў, kusumākaraḥ - вясна ṛtūnāṃ - верамёнаў году.
dyutaṃ chalayatām asmi tejas tejasvinām aham
jayosmi vyavasāyosmi sattvaṃ sattvavatām aham 10.36
10.36 asmi - Я есьмі dyutaṃ - гульня ў косткі chalayatām - зманных, aham - я tejaḥ - зьзяньне, яскрасьць tejasvinām - яскравітых, зьзярных, asmi - я есьмі jayaḥ - перамога, asmi - я есьмі vyavasāyaḥ - рашэньне, рашучасьць, aham - я sattvaṃ - істота sattvavatām - істотных.
vṛṣṇīnāṃ vāsudevosmi pāṇḍavānāṃ dhanaṃjayaḥ
munīnām apy ahaṃ vyāsaḥ kavīnām uśanā kaviḥ 10.37
10.37 asmi - Я есьмі vāsudevaḥ - Ва̄судэва (Кр̣шн̣а) vṛṣṇīnāṃ - роду Вр̣шні, dhanaṃ-jayaḥ - Скарба-зваёўца (Ардж́уна) pāṇḍavānāṃ - Па̄н̣д̣аваў, ahaṃ - я api - таксама munīnām - моўкнікаў vyāsaḥ - Вйа̄са, kaviḥ - празорца, паэт, мудрэц uśanā - Уш́а̄нас kavīnām - узрокаў, паэтаў, празорцаў.
daṇḍo damayatām asmi nītir asmi jigīṣatām
maunaṃ caivāsmi guhyānāṃ jñānaṃ jñānavatām aham 10.38
10.38 asmi - Я daṇḍaḥ - пакараньне damayatām - карных, стрымцаў, asmi - я есьмі nītiḥ - правадырства, палітыка jigīṣatām - жадаючых перамогі, asmi - я есьмі ca eva - таксама maunaṃ - моўча guhyānāṃ - тайнаў, aham - я jñānaṃ - знаньне jñānavatām - знанявітаў, знаўцаў.
yac cāpi sarvabhūtānāṃ bījaṃ tad aham arjuna
na tad asti vinā yat syān mayā bhūtaṃ carācaram 10.39
10.39 ca - І yat - што (ёсьць) sarva- усіх bhūtānāṃ - бытаў bījaṃ - семя, tad - тое aham - я api - таксама, arjuna - о Ясны, Ардж́уна, na asti - няма tad - таго cara- рушнага a-caram - ці нярушнага bhūtaṃ - быту, yat - які syāt - быў бы vinā - безь mayā - мяне.
nāntosti mama divyānāṃ vibhūtīnāṃ paraṃtapa
eṣa tūddeśataḥ prokto vibhūter vistaro mayā 10.40
10.40 na asti - Няма antaḥ - канца mama - маім divyānāṃ - дзіўным, сьвятым, боскім vi-bhūtīnāṃ - выпраявам, вы-быцьцям, paraṃ-tapa - о ворагаў пекла (Ардж́уна), eṣaḥ - гэты tu - ж vi-staraḥ - прасьцяг, прастор, падрабязнасьць vi-bhūteḥ - выпраявы mayā - мной pra-uktaḥ - сказаны ud-deśataḥ - дзеля прыкладу.
yad yad vibhūtimat sattvaṃ śrīmad ūrjitam eva vā
tat tad evāvagaccha tvaṃ mama tejoṃśasaṃbhavam 10.41
10.41 yad yad - І якой бы ні было sattvaṃ - істоты, vibhūtimat - выпраяўнай, śrīmad - сьвятой, прыгожай eva vā - або ūrjitam - велічнай, tat tad - усё гэта tvaṃ - ты ava gaccha - разумей eva - напраўду mama saṃ-bhavam - узьніклым, узбытым aṃśa- з часьцінкі mama - майго tejaḥ- зьзяньня.
athavā bahunaitena kiṃ jñātena tavārjuna
viṣṭabhyāham idaṃ kṛtsnam ekāṃśena sthito jagat 10.42
10.42 atha vā - Але kiṃ - што tava - табе, arjuna - о Ясны, Ардж́уна, etena - ад гэтага bahunā - многага jñātena - знаньня, viṣṭabhya - сьцьвердзіўшы idaṃ - гэты kṛtsnam - увесь, цэлы jagat - сьвет eka- адной aṃśena - часьцінкай, aham - я sthitaḥ - стаю, існую.
OM tat sad
iti śrīmad-bhagavad-gītāsūpaniṣatsu brahma-vidyāyāṃ yoga-śāstre śrīkṛṣṇārjuna-saṃvāde vibhūtiyogo nāma daśamo'dhyāyaḥ
ОМ ТАТ САТ
такі ў сьвятарных Багавітавых Песьнях, сьвятых упанішадах, брагма-ведзі, йоґа-наставе, сумове сьвятога Кр̣шн̣ы і Ардж́уны дзясяты ўзыход на імя "Йоґа выпраявы".
śrībhagavān uvāca
bhūya eva mahābāho śṛṇu me paramaṃ vacaḥ
yat te’haṃ prīyamāṇāya vakṣyāmi hitakāmyayā 10.1
śrī- Сьвяты bhagavān - Багавіт uvāca - прамовіў:
10.1 śṛṇu - Слухай eva - і bhūyaḥ - больш, зноў, mahā-bāho - о магутнарукі, me - маё paramaṃ - навышняе vacaḥ - слова, yat - якое te - табе, prīyamāṇāya - любаму, дарагому, ahaṃ - я vakṣyāmi - скажу kāmyayā - з жаданьня hita- дабра, добрай волі.
na me viduḥ suragaṇāḥ prabhavaṃ na maharṣayaḥ
aham ādir hi devānāṃ maharṣīṇāṃ ca sarvaśaḥ 10.2
10.2 na - Ня viduḥ - ведаюць me - мой prabhavaṃ - выток, пачатак gaṇāḥ - лікі, мноствы sura- багоў, na - ні maha-rṣayaḥ - вялікія рушы, hi - бо aham - я ādir - пачатак devānāṃ - багоў, ca - і maha-rṣīṇāṃ - вялікіх рушаў sarvaśaḥ - усіх, суцэльна.
yo mām ajam anādiṃ ca vetti lokamaheśvaram
asaṃmūḍhaḥ sa martyeṣu sarvapāpaiḥ pramucyate 10.3
10.3 yo - Хто vetti - ведае mām - мяне a-jam - ненароджаным ca - і an-ādiṃ - беспачатковым mahā- вялікім īśvaram - панам, уладаром loka- сьвету, saḥ - той martyeṣu - між сьмяротных a-saṃ-mūḍhaḥ - неаблудны, збыты зману, pra mucyate - вызваляецца sarva- ад усіх pāpaiḥ - ганаў.
buddhir jñānam asaṃmohaḥ kṣamā satyaṃ damaḥ śamaḥ
sukhaṃ duḥkhaṃ bhavo’bhāvo bhayaṃ cābhayam eva ca 10.4
10.4 buddhiḥ - Разуменьне, jñānam - знаньне, a-saṃ-mohaḥ - нязман, неаблуда, kṣamā - цярпеньне, прабачэньне, satyaṃ - ісьціна, damaḥ - стрымнасьць, śamaḥ - спакой, sukhaṃ - асалода, duḥkhaṃ - пакута, bhavaḥ - узбыцьцё, узьніканьне a-bhāvaḥ - зьнебыцьцё, зьніканьне, ca - і bhayaṃ - страх, eva ca - а таксама a-bhayam - бясстрашша,
ahiṃsā samatā tuṣṭis tapo dānaṃ yaśoyaśaḥ
bhavanti bhāvā bhūtānāṃ matta eva pṛthagvidhāḥ 10.5
10.5 a-hiṃsā - бязвада, samatā - аднакасьць, роўнасьць, tuṣṭiḥ - здаволя, tapaḥ - жар, dānaṃ - дар, yaśaḥ - слава, a-yaśaḥ - няслаўе: mattaḥ - зь мяне eva - менавіта bhavanti - бываюць, узьнікаюць pṛthag-vidhāḥ разнастайныя bhūtānāṃ - бытаў bhāvāḥ - быцьці, бываньні.
maharṣayaḥ sapta pūrve catvāro manavas tathā
madbhāvā mānasā jātā yeṣāṃ loka imāḥ prajāḥ 10.6
10.6 sapta - Сямёра maha-rṣayaḥ - вялікіх рушаў, catvāraḥ - чацьвёра pūrve - продкаў (чатыры сыны Брагмы - Санака, Сана, Санаткума̄ра, Сана̄нанда), tathā - а таксама manavaḥ - Ману (продкі людзей), mad- зь мяні bhāvāḥ - узьніклыя, mānasā - мыслам jātāḥ - народжаныя, yeṣāṃ - ад якіх loke - у сьвеце imāḥ - гэтыя pra-jāḥ - нашчадкі.
etāṃ vibhūtiṃ yogaṃ ca mama yo vetti tattvataḥ
so’vikampena yogena yujyate nātra saṃśayaḥ 10.7
10.7 yaḥ - Які vetti - ведае tattvataḥ - тоесна, паводле тоества etāṃ - гэтую mama - маю vi-bhūtiṃ - выпраяву, вы-быцьцё, рас-паўсюд, ca - і yogaṃ - йоґу, еднасьць, saḥ - той a-vikampena - непарушнай yogena - йоґай yujyate - яднаецца, na - няма atra - тут saṃ-śayaḥ - сумневу.
ahaṃ sarvasya prabhavo mattaḥ sarvaṃ pravartate
iti matvā bhajante māṃ budhā bhāvasamanvitāḥ 10.8
10.8 ahaṃ - Я prabhavaḥ - пачатак, выток sarvasya - усяго, mattaḥ - зь мяне pra vartate - пачынаецца, паходзіць sarvaṃ - усё, iti - так matvā - думаючы, māṃ - мяне bhajante - бажаюць budhāḥ - разумныя, абуджаныя, sam-anv-itāḥ - пасьлядоўныя, адпаведныя bhāva- быцьцём.
maccittā madgataprāṇā bodhayantaḥ parasparam
kathayantaśca māṃ nityaṃ tuṣyanti ca ramanti ca 10.9
10.9 mat- У мне cittāḥ - чуцьцё скіраваўшы, mad- у мяне gata-prāṇāḥ - скіраваўшы дух, bodhayantaḥ - абуджаючы paras-param - адно аднаго, ca - і kathayantaḥ - распавядаючы māṃ - пра мяне, nityaṃ - вечнага, яны ca - і tuṣyanti - радуюцца, здавальняюцца ca - і ramanti - цешацца, перажываюць шчасьце.
teṣāṃ satatayuktānāṃ bhajatāṃ prītipūrvakam
dadāmi buddhiyogaṃ taṃ yena mām upayānti te 10.10
10.10 teṣāṃ - Іх, satata- заўжды, станоўна yuktānāṃ - едных, bhajatāṃ - якія бажаюць prīti-pūrvakam - зь любоўю, дзеля любові, dadāmi - я даю taṃ - тую yogaṃ - йоґу buddhi- розуму, yena - якой te - яны mām - да мяне upa yānti - прыходзяць.
teṣām evānukampārtham aham ajñānajaṃ tamaḥ
nāśayāmy ātmabhāvastho jñānadīpena bhāsvatā 10.11
10.11 artham - Дзеля anu-kampā- спагады teṣām - ім tamaḥ - цемру, jaṃ - народжаную a-jñāna- зь нязнаньня, aham - я, sthaḥ - стоячы, ātma-bhāva- у самабыцьці, у быцьці сябе, nāśayāmi - зьнішчаю, bhāsvatā - зьзярным dīpena - сьветачам jñāna- знаньня.
arjuna uvāca
paraṃ brahma paraṃ dhāma pavitraṃ paramaṃ bhavān
puruṣaṃ śāśvataṃ divyam ādidevam ajaṃ vibhum 10.12
arjuna - Ардж́уна uvāca - прамовіў:
10.12 paraṃ - О навышні brahma - брагмане, dhāma - о доме paraṃ - вышні, pavitraṃ - ачышчальнік, асьветнік paramaṃ - навышні, bhavān - пане, puruṣaṃ - Духам śāśvataṃ - вечным divyam - сьвятым, ādi-devam - першабогам, богам пачатку, a-jaṃ - няроджаным vi-bhum - паўсюдным,
āhus tvām ṛṣayaḥ sarve devarṣir nāradas tathā
asito devalo vyāsaḥ svayaṃ caiva bravīṣi me 10.13
10.13 āhuḥ - завуць tvām - цябе sarve - ўсе ṛṣayaḥ - рушы, deva-rṣiḥ - бог-руш nāradaḥ На̄рада tathā - таксама, asitaḥ - Асіта, devalaḥ - Дэвала, vyāsaḥ - Вйа̄са, ca eva - а таксама svayaṃ - ты сам me - мне bravīṣi - гаворыш.
sarvam etad ṛtaṃ manye yan māṃ vadasi keśava
na hi te bhagavan vyaktiṃ vidur devā na dānavāḥ 10.14
10.14 sarvam - Усё etad - гэта manye - я ўважаю ṛtaṃ - за праўду, yan - што vadasi - ты кажаш māṃ - мне, keśava - о Кеш́і-забойца (Кр̣шн̣а), hi - але vyaktiṃ - выявы te - тваёй, bhagavan - Багавіту, na - ня viduḥ - ведаюць devāḥ - ні багі, na - ні dānavāḥ - бесы, да̄навы.
svayam evātmanātmānaṃ vettha tvaṃ puruṣottama
bhūtabhāvana bhūteśa devadeva jagatpate 10.15
10.15 eva - Толькі svayam - сам ātmānaṃ - сябе ātmanā - сабой tvaṃ - ты vettha - ведаеш, puruṣa- о Духу, чалавек uttama - навышні, bhāvana - узбаўча bhūta- бытаў, īśa - пан, уладар bhūta- бытаў, deva - бог deva- багоў, pate - бацька, пане jagat - сусьвету.
vaktum arhasy aśeṣeṇa divyā hy ātmavibhūtayaḥ
yābhir vibhūtibhir lokān imāṃs tvaṃ vyāpya tiṣṭhasi 10.16
10.16 a-śeṣeṇa - Без астачы arhasi - ты маеш vaktum - мовіць, hi - бо divyā - дзіўныя, сьвятыя, боскія vi-bhūtayaḥ - выпраявы ātma- сябе, самапраявы, yābhiḥ - якімі vi-bhūtibhir - выпраявамі, вы-быцьцямі vyāpya - прасягнуўшы imān - гэтыя lokān - сьветы, tvaṃ - ты tiṣṭhasi - стаіш, ісьніш.
kathaṃ vidyām ahaṃ yogiṃs tvāṃ sadā paricintayan
keṣu keṣu ca bhāveṣu cintyosi bhagavan mayā 10.17
10.17 kathaṃ - Як ahaṃ - я vidyām - уведацьму, магу ўведаць, yogin - о яднару, tvāṃ - на табе sadā - заўжды pari-cintayan - засяроджваючыся, разважаючы, ca - і keṣu keṣu - у якіх bhāveṣu - быцьцях asi cintyaḥ - ты ёсьць змысны, можаш быць змысны mayā - мной, bhagavan - Багавіту?
vistareṇātmano yogaṃ vibhūtiṃ ca janārdana
bhūyaḥ kathaya tṛptir hi śṛṇvato nāsti me’mṛtam 10.18
10.18 kathaya - Распавядзі bhūyaḥ - яшчэ больш vistareṇa - прасьцяжна, прасторна, падрабязна ātmanaḥ - сябе, сваю yogaṃ - йоґу, еднасьць ca - і vi-bhūtiṃ - выпраяву, выбыцьцё, janārdana - о Ўзрух людзей, hi - бо na asti - няма tṛptiḥ - спатолі me - мне, śṛṇvataḥ - які слухае a-mṛtam - нясьмерце.
śrībhagavān uvāca
hanta te kathayiṣyāmi divyā hy ātmavibhūtayaḥ
prādhānyataḥ kuruśreṣṭha nāsty anto vistarasya me 10.19
śrī- Сьвяты bhagavān - Багавіт uvāca - прамовіў:
10.19 hanta - Але, добра, kathayiṣyāmi - я распавяду te - табе, hi - бо divyāḥ - дзіўныя, сьвятыя, боскія vi-bhūtayaḥ - выпраявы ātma- сябе, самапраявы, prādhānyataḥ - збольшага, kuru-śreṣṭha - найлепшы родзіч Куру, na asti - няма antaḥ - канца me - майму vi-starasya - прасьцягу, прастору.
aham ātmā guḍākeśa sarvabhūtāśayasthitaḥ
aham ādiśca madhyaṃ ca bhūtānām anta eva ca 10.20
10.20 aham - Я ātmā - сам, guḍākā-īśa - о Пане сьненьня (Ардж́уна), sthitaḥ - які стаіць, ісьніць ā-śaya - у сэрцы sarva- - ўсіх bhūta- бытаў, aham - я ca - і ādiḥ - пачатак, ca - і madhyaṃ - сярэдзіна bhūtānām - бытаў eva ca - а таксама antaḥ - канец.
ādityānām ahaṃ viṣṇur jyotiṣāṃ ravir aṃśumān
marīcir marutām asmi nakṣatrāṇām ahaṃ śaśī 10.21
10.21 ahaṃ - Я viṣṇuḥ - Вішн̣у (усюдыісны) ādityānām - А̄дітйаў, нашчадкаў Адіті, aṃśumān - прамяністае, зьзярнае raviḥ - cонца jyotiṣāṃ - сьветачаў, asmi - я есьмі marīciḥ - Марі̄чі (правадыр Марутаў) marutām - вятроў, Марутаў, ahaṃ - Я śaśī - месяц nakṣatrāṇām - сузор’яў.
vedānāṃ sāmavedosmi devānām asmi vāsavaḥ
indriyāṇāṃ manaścāsmi bhūtānām asmi cetanā 10.22
10.22 asmi - Я есьмі sāma-vedaḥ - Cа̄ма-веда, веда сьпеваў vedānāṃ - ведаў, asmi - я есьмі vāsavaḥ - Індра, правадыр Васу devānām - багоў, ca - і asmi - я есьмі manaḥ - мысел indriyāṇāṃ - здоляў, asmi - я есьмі cetanā - чуваньне bhūtānām - бытаў.
rudrāṇāṃ śaṃkaraścāsmi vitteśo yakṣarakṣasām
vasūnāṃ pāvakaścāsmi meruḥ śikhariṇām aham 10.23
10.23 ca - І asmi - я есьмі śaṃ-karaḥ - Міратворца (Ш́іва) rudrāṇāṃ - Рудраў, īśaḥ - пан, уладар vitta- скарбаў, багацьцяў (Кубера) yakṣa- якшаў, духаў rakṣasām - і ракшасаў, чортаў, ca - і asmi - я есьмі pāvakaḥ - Асьветнік, Агонь vasūnāṃ - Добрых, Васу, aham - я meruḥ - Меру (сьвятарная гара) śikhariṇām - верхавітых, гораў.
purodhasāṃ ca mukhyaṃ māṃ viddhi pārtha bṛhaspatim
senānīnām ahaṃ skandaḥ sarasām asmi sāgaraḥ 10.24
10.24 ca - І viddhi - ведай māṃ - мяне, pārtha - о сыне Пр̣тхі, mukhyaṃ - галавой puro-dhasāṃ - узначальнікаў, сьвятароў, bṛhas-patim - Панам слова, Бр̣гаспаті, ahaṃ - я senā-nīnām - ваяводаў skandaḥ - Сканда (ваявода багоў), asmi - я есьмі sāgaraḥ - акіян sarasām - вадаёмаў.
maharṣīṇāṃ bhṛgur ahaṃ girām asmy ekam akṣaram
yajñānāṃ japayajñosmi sthāvarāṇāṃ himālayaḥ 10.25
10.25 ahaṃ - Я bhṛguḥ - Бгр̣ґу maha-rṣīṇāṃ - вялікіх рушаў, asmi - я есьмі ekam - адзіны akṣaram - сугук, склад ОМ girām - моваў, asmi - я есьмі yajñaḥ - аброк japa- шэпту yajñānāṃ - аброкаў, himālayaḥ - Сяліба зімы, Зімават sthāvarāṇāṃ - станавітых, непарушных.
aśvatthaḥ sarvavṛkṣāṇāṃ devarṣīṇāṃ ca nāradaḥ
gandharvāṇāṃ citrarathaḥ siddhānāṃ kapilo muniḥ 10.26
10.26 aśvatthaḥ - Аш́ваттха (“̇канавязь”) sarva- ўсіх vṛkṣāṇāṃ - дрэваў, ca - і nāradaḥ - На̄рада deva-rṣīṇāṃ - багоў-рушаў, gandharvāṇāṃ - ґандгарваў, нябесных гудзьбітаў - citra-rathaḥ - Чітраратха (“Яркавозны”, князь ґандгарваў), muniḥ - моўкнік kapilaḥ - Капіла siddhānāṃ - зьвершнікаў.
uccaiḥśravasam aśvānāṃ viddhi mām amṛtodbhavam
airāvataṃ gajendrāṇāṃ narāṇāṃ ca narādhipam 10.27
10.27 mām - Мяне viddhi - ведай uccaiḥ-śravasam - Вышаславам (нябёсным канём) aśvānāṃ - коней, ud-bhavam - узбытым, узьніклым a-mṛta- зь нясьмерця, airāvataṃ - Аіраватам indrāṇāṃ - уладароў gaja- сланоў, ca - і narāṇāṃ - людзей nara- людзей adhi-pam - абаронцам.
āyudhānām ahaṃ vajraṃ dhenūnām asmi kāmadhuk
prajanaścāsmi kandarpaḥ sarpāṇām asmi vāsukiḥ 10.28
10.28 ahaṃ - Я vajraṃ - ваджра, пярун ā-yudhānām - зброяў, asmi - я есьмі dhenūnām - кароваў kāma-dhuk - карова жаданьняў (“зь якой дояць жаданьні”), ca - і asmi - я есьмі pra-janaḥ - продак kandarpaḥ - Каханьне, (“Усе-запальны”, Ка̄ма), asmi - я есьмі vāsukiḥ - Ва̄сукі (сын Васукі, уладар зьмеяў) sarpāṇām - зьмеяў.
anantaścāsmi nāgānāṃ varuṇo yādasām aham
pitṛṇām aryamā cāsmi yamaḥ saṃyamatām aham 10.29
10.29 ca - І asmi - я есьмі anantaḥ - Бясконцы, Ананта (тясячагаловы ўладар цмокаў) nāgānāṃ - цмокаў, на̄ґаў, aham - я yādasām - вадзяных, водных бостваў varuṇaḥ - Варун̣а, ca - і asmi - я есьмі aryamā - Арйаман (князь продкаў) pitṛṇām - продкаў, aham - я yamaḥ - Йама (бог сьмерці і закону) saṃ-yamatām - асяжнікаў, стрымцаў.
prahlādaścāsmi daityānāṃ kālaḥ kalayatām aham
mṛgāṇāṃ ca mṛgendrohaṃ vainateyaśca pakṣiṇām 10.30
10.30 aham - Я pra-hlādaḥ - Прагла̄да (“Радасьць”) daityānāṃ - сыноў Діті, бесаў, aham - я kālaḥ - верамя, час kalayatām - зьлічальных, ca - і ahaṃ - я indraḥ - князь, уладар mṛga- зьвяроў mṛgāṇāṃ - зьвяроў, ca - і vainateyaḥ - Ваінатэйа pakṣiṇām - крылатых, птахаў.
pavanaḥ pavatām asmi rāmaḥ śastrabhṛtām aham
jhaṣāṇāṃ makaraścāsmi strotasām asmi jāhnavī 10.31
10.31 asmi - Я есьмі pavatām - ачышчальных pavanaḥ - вецер, aham - я śastrabhṛtām - носьбітаў зброі, узброеных rāmaḥ - Ра̄ма (Параш́ура̄ма, “Ра̄ма-сякера”), ca - і asmi - я есьмі makaraḥ - акула ці кракадзіл jhaṣāṇāṃ - морскіх пачвараў, asmi - я есьмі jāhnavī - дачка Дж́агну, Ґан̇ґа̄ strotasām - плыняў, рэкаў.
sargāṇām ādir antaśca madhyaṃ caivāham arjuna
adhyātmavidyā vidyānāṃ vādaḥ pravadatām aham 10.32
10.32 aham - Я ādiḥ - пачатак ca - і antaḥ - канец, ca eva - а таксама madhyaṃ - сярэдзіна sargāṇām - стварэньняў, arjuna - о Ясны, Ардж́уна, vidyā - уведа, навука adhyātma- прасамасьці vidyānāṃ - уведаў, навукаў, aham - я vādaḥ - мова pra-vadatām - прамоўцаў.
akṣarāṇām akārosmi dvandvaḥ sāmāsikasya ca
aham evākṣayaḥ kālo dhātāhaṃ viśvatomukhaḥ 10.33
10.33 asmi - Я есьмі a-kāraḥ - гук “а” akṣarāṇām - прагукаў (кожны зь якіх улучае ў сябе гук “а”), ca - і dvandvaḥ - “пара” sāmāsikasya - словаскладаньня, aham - я eva - напраўду a-kṣayaḥ - няспынны, бясконцы, нязьнікны kālaḥ - час, ahaṃ - я dhātā - дзяржаўца viśvataḥ-mukhaḥ - усюдытвары, усюдыісны.
mṛtyuḥ sarvaharaścāham udbhavaśca bhaviṣyatām
kīrtiḥ śrīr vāk ca nārīṇāṃ smṛtir medhā dhṛtiḥ kṣamā 10.34
10.34 ca - І aham - я sarva-haraḥ - усе-ад’емная, усе-сканчальная mṛtyuḥ - сьмерць, ca - і ud-bhavaḥ - узбыцьцё bhaviṣyatām - будучых, kīrtiḥ - слава, śrīḥ - краса ca - і vāk - мова nārīṇāṃ - жанчынаў, smṛtiḥ - памяць, medhā - мудрасьць, dhṛtiḥ - сьмеласьць, адвага kṣamā ́- спагада, трываньне.
bṛhatsāma tathā sāmnāṃ gāyatrī chandasām aham
māsānāṃ mārgaśīrṣoham ṛtūnāṃ kusumākaraḥ 10.35
10.35 aham - Я tathā - таксама bṛhat-sāma - напеў Бр̣гат, Велічны sāmnāṃ - напеваў, са̄манаў, gāyatrī - Ґайатрі̄ chandasām - памераў, aham - я mārgaśīrṣaḥ - Марґаш́і̄рша māsānāṃ - месяцаў, kusumākaraḥ - вясна ṛtūnāṃ - верамёнаў году.
dyutaṃ chalayatām asmi tejas tejasvinām aham
jayosmi vyavasāyosmi sattvaṃ sattvavatām aham 10.36
10.36 asmi - Я есьмі dyutaṃ - гульня ў косткі chalayatām - зманных, aham - я tejaḥ - зьзяньне, яскрасьць tejasvinām - яскравітых, зьзярных, asmi - я есьмі jayaḥ - перамога, asmi - я есьмі vyavasāyaḥ - рашэньне, рашучасьць, aham - я sattvaṃ - істота sattvavatām - істотных.
vṛṣṇīnāṃ vāsudevosmi pāṇḍavānāṃ dhanaṃjayaḥ
munīnām apy ahaṃ vyāsaḥ kavīnām uśanā kaviḥ 10.37
10.37 asmi - Я есьмі vāsudevaḥ - Ва̄судэва (Кр̣шн̣а) vṛṣṇīnāṃ - роду Вр̣шні, dhanaṃ-jayaḥ - Скарба-зваёўца (Ардж́уна) pāṇḍavānāṃ - Па̄н̣д̣аваў, ahaṃ - я api - таксама munīnām - моўкнікаў vyāsaḥ - Вйа̄са, kaviḥ - празорца, паэт, мудрэц uśanā - Уш́а̄нас kavīnām - узрокаў, паэтаў, празорцаў.
daṇḍo damayatām asmi nītir asmi jigīṣatām
maunaṃ caivāsmi guhyānāṃ jñānaṃ jñānavatām aham 10.38
10.38 asmi - Я daṇḍaḥ - пакараньне damayatām - карных, стрымцаў, asmi - я есьмі nītiḥ - правадырства, палітыка jigīṣatām - жадаючых перамогі, asmi - я есьмі ca eva - таксама maunaṃ - моўча guhyānāṃ - тайнаў, aham - я jñānaṃ - знаньне jñānavatām - знанявітаў, знаўцаў.
yac cāpi sarvabhūtānāṃ bījaṃ tad aham arjuna
na tad asti vinā yat syān mayā bhūtaṃ carācaram 10.39
10.39 ca - І yat - што (ёсьць) sarva- усіх bhūtānāṃ - бытаў bījaṃ - семя, tad - тое aham - я api - таксама, arjuna - о Ясны, Ардж́уна, na asti - няма tad - таго cara- рушнага a-caram - ці нярушнага bhūtaṃ - быту, yat - які syāt - быў бы vinā - безь mayā - мяне.
nāntosti mama divyānāṃ vibhūtīnāṃ paraṃtapa
eṣa tūddeśataḥ prokto vibhūter vistaro mayā 10.40
10.40 na asti - Няма antaḥ - канца mama - маім divyānāṃ - дзіўным, сьвятым, боскім vi-bhūtīnāṃ - выпраявам, вы-быцьцям, paraṃ-tapa - о ворагаў пекла (Ардж́уна), eṣaḥ - гэты tu - ж vi-staraḥ - прасьцяг, прастор, падрабязнасьць vi-bhūteḥ - выпраявы mayā - мной pra-uktaḥ - сказаны ud-deśataḥ - дзеля прыкладу.
yad yad vibhūtimat sattvaṃ śrīmad ūrjitam eva vā
tat tad evāvagaccha tvaṃ mama tejoṃśasaṃbhavam 10.41
10.41 yad yad - І якой бы ні было sattvaṃ - істоты, vibhūtimat - выпраяўнай, śrīmad - сьвятой, прыгожай eva vā - або ūrjitam - велічнай, tat tad - усё гэта tvaṃ - ты ava gaccha - разумей eva - напраўду mama saṃ-bhavam - узьніклым, узбытым aṃśa- з часьцінкі mama - майго tejaḥ- зьзяньня.
athavā bahunaitena kiṃ jñātena tavārjuna
viṣṭabhyāham idaṃ kṛtsnam ekāṃśena sthito jagat 10.42
10.42 atha vā - Але kiṃ - што tava - табе, arjuna - о Ясны, Ардж́уна, etena - ад гэтага bahunā - многага jñātena - знаньня, viṣṭabhya - сьцьвердзіўшы idaṃ - гэты kṛtsnam - увесь, цэлы jagat - сьвет eka- адной aṃśena - часьцінкай, aham - я sthitaḥ - стаю, існую.
OM tat sad
iti śrīmad-bhagavad-gītāsūpaniṣatsu brahma-vidyāyāṃ yoga-śāstre śrīkṛṣṇārjuna-saṃvāde vibhūtiyogo nāma daśamo'dhyāyaḥ
ОМ ТАТ САТ
такі ў сьвятарных Багавітавых Песьнях, сьвятых упанішадах, брагма-ведзі, йоґа-наставе, сумове сьвятога Кр̣шн̣ы і Ардж́уны дзясяты ўзыход на імя "Йоґа выпраявы".
Пераклаў з санскрыту Міхась Баярын
No comments:
Post a Comment