Багавітава Песьня, адзінаццаты ўзыход

Адзінаццаты ўзыход

Ардж́уна прамовіў:
Якім словам навышнюю тайну, прасамасьцю знаную мовіў
ты да мяне дзеля ласкі, тым зман мой разьвеяны гэты. |1|
Бо мной узбыцьцё і зьнікненьне бытаў пачута прасьцяжна,
з тваіх вуснаў, лотацевокі, і вечная самавялікасьць. |2|
Так, як сябе апавёў ты, я хачу, навышні ўладару,
тваю ўладарную яву, убачыць, Духу навышні! |3|
Калі лічыш ты гэта магчымым убачыць мне, гаспадару,
дазволь тады мне пабачыць сябе вечнага, пане яднаньня! |4|

Сьвяты Багавіт прамовіў:
Бач, Па̄ртха, маіх выяваў сотні і тысячы розных,
дзівосных і рознакветных, размаітых, рознавыразных. |5|
Бач А̄дітйаў, Васу і Рудраў, Аш́вінаў, Марутаў таксама,
мнагалікіх, раней невіда́ных, чароўных, нашчадак Бгараты. |6|
Тут увесь сьвет аднасталым бач сёньня рушна-нярушны,
у целе маім, пане сьненьня, і ўсё, што ты бачыць жадаеш. |7|
Але мяне гэтым зрокам ты сваім убачыць ня можаш,
я даю табе боскага зроку, бач маю ўладарную сілу. |8|

Саньджайа прамовіў:
Тады так мовіўшы, княжа, Залаты, вялікі пан йоґі,
бачыць дазволіў Па̄ртху ўладарную вышнюю яву |9|
з мноствам вачэй і твараў, мноствам дзіўных пазораў,
мноствам дзіўных украсаў, дзіўных узьнятых зброяў, |10|
з мноствам дзіўных адзежаў, вянкоў, дабрапахаў дзіўных,
уседзівоснага бога, што бясконцы і ўсюдытвары. |11|
Каб у небе тысячы сонцаў адразу ўзыход адбыўся,
сьвятло тое было б падобна да таго самадужага зьзяньня. |12|
Там увесь сьвет аднасталым і распадзеленым множна
тады ў целе бога багоў убачыў Па̄н̣д̣у нашчадак. |13|
Тады скарбазваёўца ў зьдзіве, з валасамі станьгом, прамовіў,
прад богам схіліўшы голаў, малітоўна склаўшы далоні: |14|

Ардж́уна прамовіў:
Бачу багоў у тваім, божа, целе,

ўсіх чыста і лікі духаў найрозных,

Брагмана пана на лотаць-пасадзе,

рушаў усіх, і зьмеяў дзівосных. |15|

З мноствам вачэй, рук, чэраваў, твараў

я бачу цябе ўсюль бясконцага явай,

ні канца, ні сярэдзіны, ані пачатку

ня бачу твайго, усеўладару, ўсеява! |16|

З кружалом у руцэ, з булавой, у кароне,

як безьліч сьвятла, паўсюднага зьзяньнем,

цябе, адусюль цяжкагледнага, бачу,

зьзяньнем бы полымя й сонца, нязьмерны. |17|

Ты - навышняя цэль незьнікомая веды,

ты - ўсяго гэтага вынік навышні,

ты - вечнае дгармы нязьменны ахоўнік,

ты Духам адвечным мной уважаны. |18|

Цябе без пачатку, сярэдзіны, краю,

бясконцым магой, сонца-месяца-вокім,

бачу з ротам агнёвым жэрцы аброкаў,

што зьзяньнем сваім прапаляе ўсе гэта. |19|

Бо гэты прастор між зямлёю і небам

табой адным поўны, і ўсе бакі сьвету,

убачыўшы зьдзіўны яры твой вобраз,

трапеча трысьвет увесь, самавялікі. |20|

У цябе тыя лікі багоў уваходзяць,

малітоўна гукаюць іншыя ў страху,

зьвершнікаў лікі і рушаў вялікіх

цябе праслаўляюць мноствам уславаў. |21|

Рудры, А̄дітйі, Васу і Са̄дгйі

ўсе, і Аш́віны, Маруты і продкі,

лікі ґандгарваў, йакшаў і чортаў

цябе спазіраюць, поўныя зьдзіву. |22|

Тваю яву вялікую ўбачыўшы з мноствам

твараў, вачэй, ног, рук, дужарукі,

сьцёгнаў і чарэваў, пашчаў раскрытых,

сусьветы дрыжаць, і я гэтаксама. |23|

Небасяжнага, зьзярнага мноствамі кветаў,

з ашчэрамі пашчаў, агнямі вачніцаў,

як бачу цябе, ўсім сабой скалынуты,

ня маю спакою й трываньня, Навышні. |24|

З ашэрам клыкоў твае ўбачыўшы твары,

што зьзяюць як полымя часу, ня знаю

прасторы, ня маю апірышча, літуй,

пане багоў, сяліба сусьвету! |25|

І гэтыя ўсе сыны Дгр̣тара̄шт̣ры

разам са зборам зямлі абаронцаў,

Бгі̄шма і Дрон̣а, сын возьніка гэты,

разам з найлепшымі з нашых ваякаў, |26|

імкліва ў ашчэры клыкоў уваходзяць

ротаў тваіх, наляканыя духам,

зь іх некаторых, між зуб’яў павіслых

відныя часткі галоваў драблёных. |27|

Як безьлічы рэкаў водныя плыні

у рот акіяна зьбягаюць імкліва,

так у твае палымяныя пашчы

волаты сьвету людзей уваходзяць. |28|

Як матылькі ў вагонь запалёны

на згубу лятуць, паскараючы хуткасьць,

так дзеля згубы людзі ўваходзяць

у пашчы твае, паскараючы хуткасьць. |29|

Глынаючы цалкам людзей усіх гэтых,

аблізваеш зноў палымяныя вусны,

напоўніўшы зьзяньнямі сьвет увесь цэлы,

сьветлы твае прапаляюць, Навышні! |30|

Хто ты, скажы мне, пан лютаяўны,

лепшы з багоў, паклон табе, літуй,

панам адвечным хачу цябе вызнаць,

не празнаю́ бо твайго я пачатку. |31|

Сьвяты Багавіт прамовіў:
Я час, насьпелы на згубу сусьветаў,

жніва людзей я тут пачынаю,

цябе акрамя больш ня будзе нікога

з вояў, сталых у супраць-войсках. |32|

Таму паўстань, дасягні праславы,

ворагаў змогшы, валодай дзяржавай,

загадзя мной яны ўжо забіты,

будзь адно сродкам маім, леварукі. |33|

Дрону, і Бгі̄шму, і Дж́айадратху,

і Карн̣у, і іншых волатаў-вояў,

мною забітых, разі, не вагайся,

змагайся, і ворагаў зможаш у бітве. |34|

Саньдж́айа прамовіў:
Тое слова пачуўшы Кеш́і-забойцы,

Каранавіт у трымценьні малебным,

пакланіўшыся зноў, гэтак мовіў Кр̣шн̣у,

з запінам, у старху, поўны пашаны: |35|

Ардж́уна прамовіў:
Тваю славу дастойна, пане чуваньня,

сьвяткуе сусьвет, у цябе закаханы,

чорты паўсюль разьбягаюцца ў страху,

і ўсе пакланяюцца зьвершнікаў лікі. |36|

Як не пакланяцца табе, самадужы,

вялікшы за брагмана ты, першатворца,

бясконцы, пан бостваў, сяліба сьвету,

нязьнікны, ад існа-няіснага вышні. |37|

Ты першабоства, Духу адвечны,

ты ўсяго гэтага вынік навышні,

ты веднае, веднік, табою, дом вышні,

прасьцягнута ўсё, бясконца-выяўны. |38|

Ты Ва̄йу і Йама, Агонь і Варун̣а,

Месяц і Продак, вялікі Прапрадзед,

паклон зноў і зноў табе тысячалікі,

і болей, і зноў паклон і праслава. |39|

З твару паклон табе і са сьпі́ны,

паклон адусюль, бо ўсё ты напраўду,

мужна-бясконцы, нязьмерна-вычынны,

ты ўсё прасягаеш, адгэтага ўсё ты. |40|

Лічачы сябрам, што груба я мовіў:

“Гэй, Кр̣шн̣а, Йа̄дава, сябру, таварыш”,

гэтую веліч тваю не пазнаўшы,

або ад няўвагі або ад любові, |41|

што не ўшанаваў цябе дзеля жарту,

гуляючы, седзячы, лежачы, еўшы,

адзін ці пры іншых, цябе, Непарушны,

прашу дараваць тое мне, невымерны. |42|

Ты рушна-нярушнага бацька сусьвету,

шаноўны настаўнік ягоны вялебны,

няма табе роўнага, скуль велічэйшы

у цэлым трысьвеце, магой беспадобны? |43|

Таму ў паклоне прасьцёршы цела,

малю цябе літаваць, слаўны ўладару,

як бацька сына, як любага любы,

як сябра сябру прабач мяне, божа. |44|

Я шчасны раней невіданае бачыць,

але скалынуты страхам мой мысел,

божа, яві мне, ранейшую яву,

літуй, пане багоў, сяліба сьвету. |45|

З кружалом у руцэ, з булавой, у кароне

я бачыць жадаю цябе гэтаксама,

тою выяваю чатырохрукай,

тысячарукі, станься, ўсеяўны. |46|

Сьвяты Багавіт прамовіў:
Мной самасілай, Ардж́уна, шчыра

табе паказана навышняя ява

уся, сьветавітай, выточнай, бясконцай,

раней да цябе не віданая іншым. |47|

Ні ведай, аброкам, вучэньнем ці дарам,

ні чынам, ні нават лютаю жарбай,

не магу быць я ўбачаны ў гэтай выяве

іншым у сьвеце людзей, волат Куру. |48|

Хай ні замяшаньня ў цябе, ні трывогі,

маю ўбачыўшы ярую яву, ня будзе,

пакінуўшы страх і з радасным мыслам

зноў маю зер ранейшую яву. |49|

Саньдж́айа прамовіў:
Так Ардж́уну мовіўшы, сын Васудэвы

зноў паказаў сваю ўласную яву,

яго страх супакоіў самавялікі,

стаўшыся зноў месяцова-цялёсым. |50|

Ардж́уна прамовіў:
Тваю чалавечую яву, месяцовую, люду ўзрушэньне,
убачыўшы, зноў у сабе я, ў чуваньні, ва ўласнай пратворы. |51|

Сьвяты Багавіт прамовіў:
Цяжкаўгледную гэтую яву маю, што ты зараз убачыў,
заўсёды нават багі палаюць жаданьнем убачыць. |52|
Ані ведамі я, ані жарбай, ні дарамі, ні абраканьнем
не магу быць убачаны гэтак, як ты мяне зараз убачыў. |53|
Адным недаіншым бажаньнем бачыць такім мяне можна,
Ардж́уна, тоесна знаць, і ўвайсьці ў мяне, ворагаў пекла. |54|
Чын мне, вышняй цэлі, аддаўшы, мой божнік, пакінуўшы зьвязак,
які неварожы ўсім бытам, да мяне, сыне Па̄н̣д̣у, прыходзіць. |55|

ОМ ТАТ САТ
такі ў сьвятарных Багавітавых Песьнях, сьвятых упанішадах, брагма-ведзі, йоґа-наставе, сумове сьвятога Кр̣шн̣ы і Ардж́уны адзінаццаты ўзыход на імя "Йоґа бачаньня ўсевыявы".

Пераклаў з санскрыту Міхась Баярын.