Імя-дзея

Ṛgvedaḥ 10-71, bṛhasptiḥ āṅgirasaḥ ṛṣiḥ, jñānaṃ devatā.
Р̣ґ-веда 10-71, руш - Бр̣гаспаті А̄н̇ґіраса, боства - Знаньне.

Пане слова, быў першы пачатак мовы, калі імя-дзею рушылі дзейныя,
што было ў іх найлепшае, чыстае, тое, глыбока сукрытае, любоўю яны явілі. |1|
Нібы муку́ сітам чысьцячы, дзе разумныя мыслам мову чынілі,
там знаюць сябры сяброўства, бо шчасны іх знак укладзены ў мову. |2|
Аброкам мовы дарогу яны прайшлі, яе спанайшлі яны ў рушаў праніклай,
яе прынесшы, яны разьдзялілі множна, яе сем слаўцаў разам вітаюць. |3|
Адзін і гледзячы, мову ня ўбачыў, другі слухаючы, яе і ня чуў,
іншаму ж цела яна раскрыла як прыгожа-ўбраная прагная жонка мужу. |4|
Іншага ў сябрыве стала-прысычаным клічуць, нават не пасылаюць яго на спаборы,
бездароўна жыве ён маною, мову пачуўшы бясплённай, бясьцьветнай. |5|
Які аднадумнага сябра пакінуў, у таго няма нават долі ў мове,
такі што слухае, толькі тое і чуе, ня ўведаў ён дабрачыну дарогу. |6|
Зракавітыя, слыхавітыя сябры ў рухах вуму няроўныя сталіся,
адны відныя як азёры ўглыбкі да рота, другія па плечы, іншыя для купаньня. |7|
Калі з сэрцам станчонымі рухамі мыслу сябры бра̄гман̣ы абракаюць разам,
тады аднаго аставілі ведамі, носьбіты ж брагман̣а стоць вырушаюць. |8|
Якія ані ніжэй, ні вышэй ня рушаць, ня бра̄гманы тыя, ня сома-чынцы,
яны мову здабыўшы ганай, чоўнік па кросьне цягаюць бястворныя. |9|
Усе рады сябру сябры, прыйшламу з славай, пераможцу на сходзе,
абаронцам ад ганы, здабыўцам ежы для іх стаецца на спабор іздольны. |10|
Узьвялічыўшы веліч рочаў, сядзіць адзін, песьню другі ў памеры ўпявае,
іншы брагман апавядае веданьне роду, аброку меру вымервае іншы. |11|




bṛ́haspate prathamáṃ vācó ágraṃ yát praírata nāmadhéyaṃ dádhānāḥ |
yád eṣāṃ śréṣṭhaṃ yád ariprám ā́sīt preṇā́ tád eṣāṃ níhitaṃ gúhāvíḥ ||1||
sáktum iva títaünā punánto yátra dhī́rā mánasā vā́cam ákrata |
átrā sákhāyaḥ sakhyā́ni jānate bhadraíṣāṃ lakṣmī́r níhitā́dhi vācí ||2||
yajñéna vācáḥ padavī́yam āyan tā́m ánv avindann ṛ́ṣiṣu práviṣṭām |
tā́m ābhṛ́tyā vy àdadhuḥ purutrā́ tā́ṃ saptá rebhā́ abhí sáṃ navante ||3||
utá tvaḥ páśyan ná dadarśa vā́cam utá tvaḥ śṛṇván ná śṛṇoty enām |
utó tvasmai tanvàṃ ví sasre jāyéva pátya uśatī́ suvā́sāḥ ||4||
utá tvaṃ sakhyé sthirápītam āhur naínaṃ hinvanty ápi vā́jineṣu |
ádhenvā carati māyáyaiṣá vā́caṃ śuśruvā́m̐ aphalā́m apuṣpā́m ||5||
yás tityā́ja sacivídaṃ sákhāyaṃ ná tásya vācy ápi bhāgó asti |
yád īṃ śṛṇóty álakaṃ śṛṇoti nahí pravéda sukṛtásya pánthām ||6||
akṣaṇvántaḥ kárṇavantaḥ sákhāyo manojavéṣv ásamā babhūvuḥ |
ādaghnā́sa upakakṣā́sa u tve hradā́ iva snā́tvā u tve dadṛśre ||7||
hṛdā́ taṣṭéṣu mánaso javéṣu yád brāhmaṇā́ḥ saṃyájante sákhāyaḥ |
átrā́ha tvaṃ ví jahur vedyā́bhir óhabrahmāṇo ví caranty u tve ||8||
imé yé nā́rvā́ṅ ná paráś cáranti ná brāhmaṇā́so ná sutékarāsaḥ |
tá eté vā́cam abhipádya pāpáyā sirī́s tántraṃ tanvate áprajajñayaḥ ||9||
sárve nandanti yaśásā́gatena sabhāsāhéna sákhyā sákhāyaḥ |
kilbiṣaspṛ́t pituṣáṇir hy èṣām áraṃ hitó bhávati vā́jināya ||10||
ṛcā́ṃ tvaḥ póṣam āste pupuṣvā́n gāyatráṃ tvo gāyati śákvarīṣu |
brahmā́ tvo vádati jātavidyā́ṃ yajñásya mā́trāṃ ví mimīta u tvaḥ ||11||